«Ανάστα ο Θεός κρίνων την γην» – τα έθιμα του Μεγάλου Σαββάτου!
Η μεγαλύτερη μέρα της χριστιανοσύνης, η σημαντικότερη γιορτή του ορθόδοξου κόσμου
Το Μεγάλο Σάββατο είναι η τελευταία μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και της Σαρακοστής, ενώ το αποκορύφωμά του έρχεται τα μεσάνυχτα, οπότε και εορτάζεται κατά το ορθόδοξο τυπικό η Ανάσταση.
Η κάθοδος του Ιησού στον Άδη και το «δεύτε λάβετε φως»
Η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στην κάθοδο του Ιησού στον Άδη. Ενώ το σώμα του Ιησού βρίσκεται στον τάφο, η ψυχή του κατέβηκε προσωρινά στον Άδη για να μεταφέρει στους νεκρούς τον Λόγο Του. Στο μεταξύ, οι Αρχιερείς, με την άδεια του Πιλάτου, εγκαθιστούν φρουρά έξω από το μνήμα του Χριστού καθώς φοβούνταν πως οι μαθητές θα κλέψουν το σώμα και θα διαδώσουν ότι αναστήθηκε.
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου τελείται ο εσπερινός του Πάσχα, με την ακολουθία να έχει πανηγυρικό χαρακτήρα, καθώς γίνεται η προαναγγελία της Ανάστασης, με το «ανάστα, ο Θεός, κρίνων την γην, οτι συ κατακληρονομήσεις εν πάσι τοις έθνεσι».
Κατά τις ευαγγελικές περικοπές, οι Μυροφόρες πλησιάζουν τον τάφο του Ιησού. Φτάνοντας στο σημείο, αντί για το άψυχο σώμα, βλέπουν έναν άγγελο ο οποίος τους αναγγέλλει πως «ο Κύριος ανέστη». Οι Μυροφόρες τρέχουν να αναγγείλουν την είδηση στους αποστόλους και ο αναστημένος Ιησούς εμφανίζεται στο δρόμο τους. Κατά τη σύναξη των έντεκα μαθητών εμφανίζεται μπροστά τους ο Ιησούς ο οποίος τους δίνει εντολή «πορευθέντες μαθητεύσαντες πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός του Υιού και του Αγίου Πνεύματος».
Η Πρώτη Ανάσταση γιορτάζεται από την Εκκλησία , στις 9 το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου Δεν γνωρίζουμε τον πραγματικό χρόνο της Αναστάσεώς Του Χριστού, αφού κανείς δεν τον είδε την ώρα εκείνη, αλλά πιστοποιήθηκε όταν βαθιά χαράματα οι Μυροφόρες γυναίκες πήγαν στο μνημείο για να αλείψουν το σώμα Του με αρώματα. Έτσι το Μέγα Θαύμα της Ανάστασης σηματοδοτείται την ίδια μέρα με την αφή του Αγίου Φωτός στον Πανάγιο Τάφο των Ιεροσολύμων.
Πώς γίνεται κάποιοι να λένε ότι η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο το πρωί με την “πρώτη ανάσταση”, τη στιγμή που το Μεγάλο Σάββατο είναι το μόνο Σάββατο που νηστεύουμε και το λάδι; Και τι ακριβώς είναι η “πρώτη ανάσταση”;
Η “πρώτη Ανάσταση” είναι ο εσπερινός της εορτής της Ανάστασης (που τελείται στους ναούς το πρωί του Σαββάτου). Είναι δηλαδή το ξεκίνημα της εορτής και όχι η ολοκλήρωσή της. Τρώμε πανηγυρικά μετά την επίσημη Θεία Λειτουργία της εορτής, δηλαδή τα ξημερώματα της Κυριακής. Άλλωστε το πρωί δεν λέμε ακόμα το “Χριστός Ανέστη”. Μέχρι τα μεσάνυχτα ο Χριστός είναι ακόμα στον τάφο.
Εκείνους που μιλάνε για πρώτη Ανάσταση, έχει ενδιαφέρον να τους ρωτήσουμε αν ξέρουν πόσες φορές αναστήθηκε ο Χριστός! Εφόσον αναστήθηκε μόνο μία -και το ξέρουν καλά όλοι- το μόνο συμπέρασμα που προκύπτει είναι πως τα περί “πρώτης ανάστασης” αποτελούν έναν “τρόπο του λέγειν”, μία συνήθεια έκφρασης.
Η μοναδική έννοια “Πρώτη Ανάσταση” που υπάρχει στην Ορθόδοξη Θεολογία, είναι αυτή που προκύπτει από το εδάφιο Αποκ. 20:6:
“Μακάριος και άγιος είναι εκείνος που θα πάρει μέρος στην ανάσταση την πρώτη”
Είναι το περίφημο εδάφιο που διαστρέφουν όλες οι χιλιαστικές αιρέσεις όπως οι ΜτΙ. Αυτοί, ενάντια στα δεδομένα της Κ.Δ. που γράφει σαφώς για μία και μοναδική ανάσταση όλων, εκείνοι μιλάνε για δύο αναστάσεις, μία των δικαίων (οι οποίοι θα ζήσουν για χίλια χρόνια μαζί με τον Χριστό) και μία όλων των άλλων ανθρώπων, για να δικαιολογήσουν έτσι την χιλιετή βασιλεία στην οποία πιστεύουν. Αντιθέτως, στην Ορθοδοξία η πρώτη ανάσταση είναι η της μετάνοιας, δηλαδή η ανάσταση των πιστών που γλυτώνουν από τη δουλεία της αμαρτίας και η αναγέννηση τους στο σώμα του Χριστού, και η δεύτερη είναι η μία και μοναδική και κοινή ανάσταση όλων των κεκοιμημένων.
Τα μεσάνυχτα του Σαββάτου γίνεται η ακολουθία της Αναστάσεως. «Δεύτε λάβετε φως...», λέει ο ιερέας πριν την ανάγνωση του Ευαγγελίου που περιγράφει την Ανάσταση και τον ψαλμό με το χαρμόσυνο μήνυμα «Χριστός ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος», ενώ ακολουθούν ο όρθρος και η θεία λειτουργία του Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
Μετά το τέλος της αναστάσιμης λειτουργίας, το έθιμο θέλει τους πιστούς να μεταφέρουν το Άγιο Φως στα σπίτια τους, να σταυρώνουν την είσοδο και να το φυλάνε να μην σβήσει για σαράντα ημέρες . Ακολουθεί ο δείπνος με την παραδοσιακή μαγειρίτσα.
Μεγάλο Σάββατο, σήμερα, και οι προετοιμασίες για το τραπέζι μετά την Ανάσταση έχουν ήδη ξεκινήσει με την μαγειρίτσα να έχει την τιμητική της.
Μετά τη νηστεία της Σαρακοστής, η μαγειρίτσα είναι το πρώτο πιάτο με κρέας που καταναλώνεται. Είναι πολύ νόστιμη σούπα που περιέχει τα εντόσθια και χόρτα.
Κάτι που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ο συμβολισμός της. Τα χορταρικά που περιέχει συμβολίζουν τα πικρά χόρτα που έτρωγαν οι Εβραίοι προς ανάμνηση της σκλαβιάς τους από τους Αιγύπτιους. Το Πάσχα των Εβραίων είναι εθνική γιορτή. Πάσχα στα εβραϊκά σημαίνει έξοδος ή διάβαση. Οι Χριστιανοί γιορτάζουν την Ανάσταση του Χριστού και το πέρασμα από τον θάνατο στη ζωή.
Την περίοδο της Σαρακοστής οι χριστιανοί προετοιμάζουν τους εαυτούς τους για την Αγία ημέρα της Ανάστασης. Οι 40 ημέρες νηστείας είναι μια άσκηση για το σώμα και το πνεύμα ενώ μετά την Ανάσταση το πρώτο φαγητό που καταναλώνεται και που περιλαμβάνει κρέας είναι η μαγειρίτσα.
Τα συστατικά της μαγειρίτσας είναι: Η συκωταριά και τα έντερα, μαρούλια (εδώ μπορεί να γίνει μια μικρή παραλλαγή και να χρησιμοποιηθούν χόρτα), φρέσκα κρεμμυδάκια, ρύζι (υπάρχουν πολλές συνταγές που δεν το περιέχουν), αυγά, λεμόνια και για μυρωδικά θέλει μόνο αλάτι, πιπέρι και άνηθο.
Ως προς τον τρόπο παρασκευής της, το πιο δύσκολο είναι το καθάρισμα των εντέρων. Κάτι που γίνεται από την προηγούμενη ημέρα. Τα βάζεις σε νερό μαζί με ξύδι και λεμόνι για να φύγει η άσχημη μυρωδιά και να ασπρίσουν. Την επόμενη ημέρα, τα βάζεις κάτω από την βρύση και τα ξεπλένεις πολύ καλά. Τα ζεματίζεις και τα αφήνεις για λίγο να βράσουν. Έπειτα τα κόβεις σε μικρά κομματάκια. Σε μια κατσαρόλα με λίγο λάδι, αφού τσιγαρίσεις το κρεμμύδι, προσθέτεις τα κομματάκια από την συκωταριά και τα έντερα.
Ρίχνεις επίσης τα μαρούλια, αλάτι, πιπέρι και τον άνηθο. Τα αφήνεις να σιγοβράσουν σε χαμηλή φωτιά με λίγο νερό. Μόλις βράσουν τα υλικά προσθέτεις το ρύζι και συνεχίζεις το βράσιμο μέχρι να βράσει και αυτό.
Στη συνέχεια, χτυπάς τα ασπράδια των αυγών μέχρι να γίνουν μαρέγκα και προσθέτεις τους κρόκους. Συνεχίζεις το χτύπημα και συμπληρώνεις με τον χυμό λεμονιού. Με ένα κουτάλι προσθέτεις ζουμί από την μαγειρίτσα, ενώ συνεχίζεις το χτύπημα γρήγορα για να μην κόψει το αυγολέμονο. Αφού έχεις προσθέσει αρκετό ζουμί ρίχνεις το αυγολέμονο στην κατσαρόλα και ανακατεύεις.
Υπάρχουν κάποιες μικρές παραλλαγές σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, όπως στην Πάτρα που την φτιάχνουν άσπρη αυγολέμονο.
Πολύ γνωστή είναι και η στιλίκουρδα, η μαγειρίτσα που φτιάχνουν στην Κέρκυρα, στην οποία προσθέτουν άνηθο, μαϊντανό, σκόρδο και λευκό κρασί.
Στη Θεσσαλονίκη προτιμούν να φτιάχνουν την μαγειρίτσα αποκλειστικά και μόνο με συκωτάκια.
Νηστεία και ‘Πρώτη Ανάσταση’
Πώς γίνεται κάποιοι να λένε ότι η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο το πρωί με την “πρώτη ανάσταση”, τη στιγμή που το Μεγάλο Σάββατο είναι το μόνο Σάββατο που νηστεύουμε και το λάδι; Και τι ακριβώς είναι η “πρώτη ανάσταση”;
Η “πρώτη Ανάσταση” είναι ο εσπερινός της εορτής της Ανάστασης (που τελείται στους ναούς το πρωί του Σαββάτου). Είναι δηλαδή το ξεκίνημα της εορτής και όχι η ολοκλήρωσή της. Τρώμε πανηγυρικά μετά την επίσημη Θεία Λειτουργία της εορτής, δηλαδή τα ξημερώματα της Κυριακής. Άλλωστε το πρωί δεν λέμε ακόμα το “Χριστός Ανέστη”. Μέχρι τα μεσάνυχτα ο Χριστός είναι ακόμα στον τάφο.
Εκείνους που μιλάνε για πρώτη Ανάσταση, έχει ενδιαφέρον να τους ρωτήσουμε αν ξέρουν πόσες φορές αναστήθηκε ο Χριστός! Εφόσον αναστήθηκε μόνο μία -και το ξέρουν καλά όλοι- το μόνο συμπέρασμα που προκύπτει είναι πως τα περί “πρώτης ανάστασης” αποτελούν έναν “τρόπο του λέγειν”, μία συνήθεια έκφρασης.
Η μοναδική έννοια “Πρώτη Ανάσταση” που υπάρχει στην Ορθόδοξη Θεολογία, είναι αυτή που προκύπτει από το εδάφιο Αποκ. 20:6:
“Μακάριος και άγιος είναι εκείνος που θα πάρει μέρος στην ανάσταση την πρώτη”
Είναι το περίφημο εδάφιο που διαστρέφουν όλες οι χιλιαστικές αιρέσεις όπως οι ΜτΙ. Αυτοί, ενάντια στα δεδομένα της Κ.Δ. που γράφει σαφώς για μία και μοναδική ανάσταση όλων, εκείνοι μιλάνε για δύο αναστάσεις, μία των δικαίων (οι οποίοι θα ζήσουν για χίλια χρόνια μαζί με τον Χριστό) και μία όλων των άλλων ανθρώπων, για να δικαιολογήσουν έτσι την χιλιετή βασιλεία στην οποία πιστεύουν. Αντιθέτως, στην Ορθοδοξία η πρώτη ανάσταση είναι η της μετάνοιας, δηλαδή η ανάσταση των πιστών που γλυτώνουν από τη δουλεία της αμαρτίας και η αναγέννηση τους στο σώμα του Χριστού, και η δεύτερη είναι η μία και μοναδική και κοινή ανάσταση όλων των κεκοιμημένων.
Τα μεσάνυχτα του Σαββάτου γίνεται η ακολουθία της Αναστάσεως. «Δεύτε λάβετε φως...», λέει ο ιερέας πριν την ανάγνωση του Ευαγγελίου που περιγράφει την Ανάσταση και τον ψαλμό με το χαρμόσυνο μήνυμα «Χριστός ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος», ενώ ακολουθούν ο όρθρος και η θεία λειτουργία του Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
Μετά το τέλος της αναστάσιμης λειτουργίας, το έθιμο θέλει τους πιστούς να μεταφέρουν το Άγιο Φως στα σπίτια τους, να σταυρώνουν την είσοδο και να το φυλάνε να μην σβήσει για σαράντα ημέρες . Ακολουθεί ο δείπνος με την παραδοσιακή μαγειρίτσα.
Τι συμβολίζει η μαγειρίτσα που τρώμε το βράδυ της Ανάστασης;
Μεγάλο Σάββατο, σήμερα, και οι προετοιμασίες για το τραπέζι μετά την Ανάσταση έχουν ήδη ξεκινήσει με την μαγειρίτσα να έχει την τιμητική της.
Μετά τη νηστεία της Σαρακοστής, η μαγειρίτσα είναι το πρώτο πιάτο με κρέας που καταναλώνεται. Είναι πολύ νόστιμη σούπα που περιέχει τα εντόσθια και χόρτα.
Κάτι που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ο συμβολισμός της. Τα χορταρικά που περιέχει συμβολίζουν τα πικρά χόρτα που έτρωγαν οι Εβραίοι προς ανάμνηση της σκλαβιάς τους από τους Αιγύπτιους. Το Πάσχα των Εβραίων είναι εθνική γιορτή. Πάσχα στα εβραϊκά σημαίνει έξοδος ή διάβαση. Οι Χριστιανοί γιορτάζουν την Ανάσταση του Χριστού και το πέρασμα από τον θάνατο στη ζωή.
Την περίοδο της Σαρακοστής οι χριστιανοί προετοιμάζουν τους εαυτούς τους για την Αγία ημέρα της Ανάστασης. Οι 40 ημέρες νηστείας είναι μια άσκηση για το σώμα και το πνεύμα ενώ μετά την Ανάσταση το πρώτο φαγητό που καταναλώνεται και που περιλαμβάνει κρέας είναι η μαγειρίτσα.
Τα συστατικά της μαγειρίτσας είναι: Η συκωταριά και τα έντερα, μαρούλια (εδώ μπορεί να γίνει μια μικρή παραλλαγή και να χρησιμοποιηθούν χόρτα), φρέσκα κρεμμυδάκια, ρύζι (υπάρχουν πολλές συνταγές που δεν το περιέχουν), αυγά, λεμόνια και για μυρωδικά θέλει μόνο αλάτι, πιπέρι και άνηθο.
Ως προς τον τρόπο παρασκευής της, το πιο δύσκολο είναι το καθάρισμα των εντέρων. Κάτι που γίνεται από την προηγούμενη ημέρα. Τα βάζεις σε νερό μαζί με ξύδι και λεμόνι για να φύγει η άσχημη μυρωδιά και να ασπρίσουν. Την επόμενη ημέρα, τα βάζεις κάτω από την βρύση και τα ξεπλένεις πολύ καλά. Τα ζεματίζεις και τα αφήνεις για λίγο να βράσουν. Έπειτα τα κόβεις σε μικρά κομματάκια. Σε μια κατσαρόλα με λίγο λάδι, αφού τσιγαρίσεις το κρεμμύδι, προσθέτεις τα κομματάκια από την συκωταριά και τα έντερα.
Ρίχνεις επίσης τα μαρούλια, αλάτι, πιπέρι και τον άνηθο. Τα αφήνεις να σιγοβράσουν σε χαμηλή φωτιά με λίγο νερό. Μόλις βράσουν τα υλικά προσθέτεις το ρύζι και συνεχίζεις το βράσιμο μέχρι να βράσει και αυτό.
Στη συνέχεια, χτυπάς τα ασπράδια των αυγών μέχρι να γίνουν μαρέγκα και προσθέτεις τους κρόκους. Συνεχίζεις το χτύπημα και συμπληρώνεις με τον χυμό λεμονιού. Με ένα κουτάλι προσθέτεις ζουμί από την μαγειρίτσα, ενώ συνεχίζεις το χτύπημα γρήγορα για να μην κόψει το αυγολέμονο. Αφού έχεις προσθέσει αρκετό ζουμί ρίχνεις το αυγολέμονο στην κατσαρόλα και ανακατεύεις.
Υπάρχουν κάποιες μικρές παραλλαγές σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, όπως στην Πάτρα που την φτιάχνουν άσπρη αυγολέμονο.
Πολύ γνωστή είναι και η στιλίκουρδα, η μαγειρίτσα που φτιάχνουν στην Κέρκυρα, στην οποία προσθέτουν άνηθο, μαϊντανό, σκόρδο και λευκό κρασί.
Στη Θεσσαλονίκη προτιμούν να φτιάχνουν την μαγειρίτσα αποκλειστικά και μόνο με συκωτάκια.
Έθιμα σε διάφορα μέρη της Ελλάδας το Μεγάλο Σάββατο
Στην Κορώνη της Μεσσηνίας ένα πραγματικό πανδαιμόνιο γίνεται στους δρόμους, όπου πολλοί σπάνε πήλινα κανάτια,
όπως λένε στη Ζάκυνθο, «για τη χάρη του Χριστού και την πομπή των Οβραίων», αλλά στην ουσία, για την εκφόβιση των δαιμόνων που αντιμάχονται την Ανάσταση του Σωτήρος.
Στη Σύρο το Μεγάλο Σάββατο αρχίζει με το κάψιμο του φανού. Αλλά και στη Σινώπη, οι πιστοί δεν λησμονούν το πάθος τους κατά του Ιούδα και όταν πει ο παπάς το "Χριστός Ανέστη", τότε θα πάρει ο καθένας ένα δαφνόφυλλο να το κάψει, γιατί η δάφνη είναι καταραμένο δέντρο.
Στην Πάτμο, η Ανάσταση γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα στο μοναστηριακό συγκρότημα του νησιού, αλλά και στο γυναικείο μοναστήρι του Ευαγγελισμού έξω από τη Χώρα, ενώ την Κυριακή του Πάσχα, το απόγευμα, στο Μοναστήρι της Πάτμου γίνεται η δεύτερη Ανάσταση κατά την οποία το Ευαγγέλιο διαβάζεται στα ιταλικά, τα γαλλικά, τα ρωσικά, τα αγγλικά, τα γερμανικά και τα σερβικά, αλλά και στα αρχαία ομηρικά ελληνικά.
Στην Αρκαδία, τη νύχτα της Ανάστασης τα παιδιά ρίχνουν στη θάλασσα χιλιάδες κεριά που συμβολίζουν τις χαμένες ψυχές των Τσακώνων ναυτικών και ψαράδων. Την Κυριακή του Πάσχα διοργανώνεται τσακώνικο γλέντι στην κεντρική πλατεία, με αρνιά, κρασί και χορό, ενώ διαβάζεται το Ευαγγέλιο στην τσακωνική διάλεκτο.
Στην Καλαμάτα αναβιώνει ένα έθιμο, το οποίο πηγάζει από τους απελευθερωτικούς αγώνες του 1821, ο διαγωνισμός των «μπουλουκιών». Οι διαγωνιζόμενοι, με παραδοσιακές ενδυμασίες και οπλισμένοι με σαΐτες, δηλαδή με χαρτονένιους σωλήνες γεμάτους μπαρούτι, επιδίδονται σε σαϊτοπόλεμο, στο γήπεδο του Μεσσηνιακού, με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου.
"Ανάστα ο Θεός, κρίνον τήν γην, ότι σύ κατακληρονομήσεις εν πάσι τοις εθνέσι”
Με κρότους υποδέχονται σε ορισμένες εκκλησίες στην Αθήνα την πρώτη Ανάσταση, χτυπώντας τα στασίδια
στον I.Ν. του Αγίου Κωνσταντίνου στην Ομόνοια
στον I.Ν. του Άγιου Αιμιλιανού Λόφου Σκουζέ
Ι.Ν. Α. Γεώργιος Καματερό
Ι.Ν Αγίας Τριάδος Θεσσαλονίκης
Προς ματαίωση βαίνει η φετινή διεξαγωγή του εθίμου του ρουκετοπολέμου στο Βροντάδο της Χίου. Η άρνηση ιδιοκτητών σπιτιών που γειτνιάζουν με τις δύο εκκλησίες του Βροντάδου, στόχο των ρουκετών, να τοποθετηθούν πλέγματα καθώς και η έγκαιρη επίδοση εξωδίκου από την πλευρά θιγόμενων πολιτών, καθιστά αμφίβολη, φέτος, τη διεξαγωγή του πολύ γνωστού πασχαλιάτικου εθίμου.
Ήδη, οι συμμετέχοντες στο έθιμο κατασκευαστές των ρουκετών από τις ενορίες της Παναγιάς Ερειθιανής και του Αγίου Μάρκου δηλώνουν ότι δεν θα πραγματοποιήσουν φέτος ρίψη ρουκετών, επισδή δεν θέλουν να βρεθούν κατηγορούμενοι σε ποινικά δικαστήρια μετά από μηνύσεις πολιτών.
Από την άλλη πλευρά, πηγές της δημοτικής Αρχής Χίου υποστηρίζουν πως η φετινή ματαίωση του εθίμου, που αποτελεί σήμα κατατεθέν για το νησί το Πάσχα και προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες από την άλλη Ελλάδα αλλά και από τη γειτονική Σμύρνη, θα μπορούσε να αποφευχθεί.
Όπως υποστηρίζουν, από τον περασμένο Ιούνιο, ξεκίνησαν τη διαδικασία να υπάρξει ακόμη σε επίπεδο Βουλής νομοθετική ρύθμιση για το έθιμο του ρουκετοπόλεμου. Μάλιστα, η τελευταία επιστολή του δημάρχου Χίου προς τους δύο βουλευτές του νομού ήταν τον περασμένο Φεβρουάριο, με την οποία υπενθυμίζονταν τα συμφωνηθέντα από το φθινόπωρο, ώστε να υπάρξει εξέταση εξεύρεσης λύσης.
Ο δήμαρχος Χίου, Μανώλης Βουρνούς, μιλώντας στον Σταθμό Αιγαίου της ΕΡΤ υποστήριξε πως υπάρχουν άλλα παραδείγματα επικίνδυνων εθίμων σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η διοργάνωση των οποίων ανατέθηκε σε κάποιον φορέα, άρα και οι ευθύνες, όπως το έθιμο με τους ταύρους στην Πάμπλονα της Ισπανίας ή με τη ρίψη, επίσης, ρουκετών το βράδυ της Πρωτοχρονιάς στην πόλη του Βερολίνου.
Σύμφωνα με τον δήμαρχο, ένα μέχρι το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου δεν υπάρξει σύμφωνη γνώμη των περιοίκων για τοποθέτηση πλεγμάτων, το έθιμο του ρουκετοπόλεμου δεν πρόκειται να διεξαχθεί φέτος στο νησί.
Σημειώνεται, ότι οι ρουκέτες που φτιάχτηκαν φέτος δεν ξεπερνούν τις 20.000 (τα προηγούμενα χρόνια ξεπέρασαν και τις 100.000).
«Η ανακοίνωση των ρουκετατζήδων»
Οι συμμετέχοντες στο έθιμο κατασκευαστές των ρουκετών από τις ενορίες της Παναγιάς Ερειθιανής και του Άγιου Μάρκου σε κοινή δήλωσή τους σημειώνουν: «Μετά τις "δικαστικές" εξελίξεις και το θόρυβο των τελευταίων ημερών με φόντο το ρουκετοπόλεμο, έγινε χθες στο Βροντάδο μία συνάντηση των "ρουκετατζήδων" και πάρθηκε από κοινού η απόφαση να μη ρίξουν φέτος ρουκέτες. Δεν είμαστε ούτε εγκληματίες, ούτε αλήτες, δεν υπάρχει καμιά υποστήριξη από κανέναν. Ούτε ο δήμαρχος, ούτε η πυροσβεστική, ούτε η αστυνομία μάς αφήνουν άλλο περιθώριο. Δεν μπορούμε, πλέον, να δεχόμαστε απειλές για ΜΑΤ από τη Μεγάλη Παρασκευή στον Βροντάδο. Δεν είναι δυνατόν να προτάσσουν την προστασία των 15χρονων από την αλόγιστη κατανάλωση αλκοόλ, κατά την τρίωρη διάρκεια του ρουκετοπόλεμου, την ίδια ώρα που κάθε βράδυ, τα ίδια μικρά παιδιά μπορούν να προμηθευτούν αλκοόλ από όπου θέλουν. Δεν μπορεί "κάποια" από τα γύρω σπίτια να μη θέλουν να καλυφθούν με σύρματα ώστε να γίνει το έθιμο με ασφάλεια, την ίδια ώρα που εμείς μειώσαμε δραστικά τον αριθμό των ρουκετών από 100.000 σε μόλις 20.000! Η απόφασή μας, από χθες, είναι κοινή: Φέτος δεν θα πέσει καμία ρουκέτα! Επιτέλους, ας αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του!».
Πηγές
http://nisteia.wordpress.com/orthodox/proti-anastasi/
Πάσχα:Η πρώτη ΑΝΑΣΤΑΣΗ! http://thesecretrealtruth.blogspot.com/2011/04/blog-post_7149.html#ixzz2SIedQUtU
http://www.paros-tours.gr/
http://www.corfu-airport-carhire.com
thebest
http://allaksogolies.gr/rodos-h-prwth-anastash-to-ethimo-me-ta-thronia-sthn-pastida/
http://www.newsnow.gr/
http://www.star.gr/Pages/Ellada.aspx?art=322784&artTitle=anasta_o_theos_krinon_tin_gin__oi_ymnoi_kai_ta_ethima_tou_megalou_savvatou
http://www.ethnos.gr/koinonia/arthro/pros_mataiosi_o_rouketopolemos_sto_brontado_tis_xiou-64368031/
kontranews.gr
http://www.pentapostagma.gr/2016/04/%cf%84%ce%b9-%cf%83%cf%85%ce%bc%ce%b2%ce%bf%ce%bb%ce%af%ce%b6%ce%b5%ce%b9-%ce%b7-%ce%bc%ce%b1%ce%b3%ce%b5%ce%b9%cf%81%ce%af%cf%84%cf%83%ce%b1-%cf%80%ce%bf%cf%85-%cf%84%cf%81%cf%8e%ce%bc%ce%b5-%cf%84.html#ixzz47LRHgYXl
Στη Σύρο το Μεγάλο Σάββατο αρχίζει με το κάψιμο του φανού. Αλλά και στη Σινώπη, οι πιστοί δεν λησμονούν το πάθος τους κατά του Ιούδα και όταν πει ο παπάς το "Χριστός Ανέστη", τότε θα πάρει ο καθένας ένα δαφνόφυλλο να το κάψει, γιατί η δάφνη είναι καταραμένο δέντρο.
Στην Πάτμο, η Ανάσταση γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα στο μοναστηριακό συγκρότημα του νησιού, αλλά και στο γυναικείο μοναστήρι του Ευαγγελισμού έξω από τη Χώρα, ενώ την Κυριακή του Πάσχα, το απόγευμα, στο Μοναστήρι της Πάτμου γίνεται η δεύτερη Ανάσταση κατά την οποία το Ευαγγέλιο διαβάζεται στα ιταλικά, τα γαλλικά, τα ρωσικά, τα αγγλικά, τα γερμανικά και τα σερβικά, αλλά και στα αρχαία ομηρικά ελληνικά.
Στην Αρκαδία, τη νύχτα της Ανάστασης τα παιδιά ρίχνουν στη θάλασσα χιλιάδες κεριά που συμβολίζουν τις χαμένες ψυχές των Τσακώνων ναυτικών και ψαράδων. Την Κυριακή του Πάσχα διοργανώνεται τσακώνικο γλέντι στην κεντρική πλατεία, με αρνιά, κρασί και χορό, ενώ διαβάζεται το Ευαγγέλιο στην τσακωνική διάλεκτο.
Στην Καλαμάτα αναβιώνει ένα έθιμο, το οποίο πηγάζει από τους απελευθερωτικούς αγώνες του 1821, ο διαγωνισμός των «μπουλουκιών». Οι διαγωνιζόμενοι, με παραδοσιακές ενδυμασίες και οπλισμένοι με σαΐτες, δηλαδή με χαρτονένιους σωλήνες γεμάτους μπαρούτι, επιδίδονται σε σαϊτοπόλεμο, στο γήπεδο του Μεσσηνιακού, με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου.
"Ανάστα ο Θεός, κρίνον τήν γην, ότι σύ κατακληρονομήσεις εν πάσι τοις εθνέσι”
Πρώτη Ανάσταση στην Αθήνα
Με κρότους υποδέχονται σε ορισμένες εκκλησίες στην Αθήνα την πρώτη Ανάσταση, χτυπώντας τα στασίδια
στον I.Ν. του Αγίου Κωνσταντίνου στην Ομόνοια
στον I.Ν. του Άγιου Αιμιλιανού Λόφου Σκουζέ
Ι.Ν. Α. Γεώργιος Καματερό
Πρώτη Ανάσταση στην Θεσσαλονίκη
Ι.Ν Αγίας Τριάδος Θεσσαλονίκης
Τα έθιμα του Μ. Σαββάτου και της Ανάστασης στην Κάλυμνο
Κατά την πρωινή λειτουργία του Μ. Σαββάτου και όταν ο παπάς αναφωνήσει " Τον κύριο υμνείτε και υπερυψούτε εις πάντας τους αιώνας " όλο το εκκλησίασμα κτυπά παλαμάκια για περίπου 5 λεπτά . Στη συνέχεια ο παππάς ψέλλνοντας το " Ανάστα ο Θεός κρίνων την Γην " βγαίνει από το ιερό με ένα καλάθι , το οποίο έχει μέσα τα λουλούδια από το στεφάνι που στόλιζε τον Εσταυρωμένο, και πετά τα λουλούδια σε όλο το εκκλησίασμα. Ο καθένας σκύβει και μαζεύει λουλούδια τα οποία θα τα φυλάξει στο εικονοστάσι του σπιτιού του. Στις 12 το μεσημέρι του Μ. Σαββάτου όλες οι καμπάνες του νησιού σημαίνουν την πρώτη Ανάσταση. Ταυτόχρονα αρχίζουν να πέφτουν και οι πρώτοι μαζικοί δυναμίτες από τον Άγιο Σάββα , το κάστρο στο Χωριό και από την Ανάσταση. Στις περισσότερες ενορίες αυτή είναι και η στιγμή που θα κάψουν τον Ιούδα. Άλλες ενορίες τον καίνε την Κυριακή το μεσημέρι.
Η ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΟΥΟΥΡΙ
Μουούρι ονομάζεται το σκεύος μέσα στο οποίο ψήνεται το αρνί. Αρχικά ήταν πήλινο ενώ σήμερα συνηθίζεται το αλουμινένιο. Είναι κοντόφαρδο σκεύος , στρογγυλό ή τετράγωνο , με καπάκι και δύο λαβές στα πλαϊνά για να πιάνεται .
Από το σκεύος πήρε την ονομασία του και το παραδοσιακό πασχαλινό φαγητό, το μουούρι , δηλ. αρνί με γέμιση. Η προετοιμασία του απαιτεί ώρες. Μετά την Πρώτη Ανάσταση υπάρχει πολλή δουλειά στο σπίτι. Πρέπει να πλυθεί πολύ καλά το αρνί, το οποίο συνήθως σφάζεται Μ. Παρασκευή, μετά τον επιτάφιο ή το πρωί του Μ. Σαββάτου, και να ετοιμαστεί η γέμιση. Η ετοιμασία της γέμισης είναι και η τέχνη της νοικοκυράς. Από τα εντόσθια, η καρδιά, το πνευμόνι και λίγο από το συκώτι κομμένα σε μικρά κομματάκια τσιγαρίζονται με πολλά κρεμμύδια . Προστίθεται σάλτσα , κανέλα , πιπέρι και αλάτι και αργότερα νερό. Πριν ολοκληρωθεί το βράσιμο των εντοσθίων προστίθεται το ρύζι και το μείγμα βράζει για λίγα λεπτά.
Mε το μείγμα γεμίζεται η κοιλιά του αρνιού, η οποία στη συνέχεια ράβεται γερά. Το γεμισμένο αρνί αφού αλατιστεί , πιπερωθεί και αλειφτεί με σάλτσα και βούτυρο τοποθετείται μέσα στο μουούρι στον πάτο του οποίου έχουν ήδη τοποθετηθεί κληματόβεργες για να μην κολλήσει. Τέλος σκεπάζεται με το καπάκι το οποίο δένεται με σύρμα για να είναι στέρεο. Στα χερούλια του μουουριού δένονται το φουντί του αρνιού και οι μάρτηδες , οι χρωματιστές κλωστίτσες που φορούν τα παιδιά στο χέρι τους για να μην τους κάψει ο ήλιος.
Το μουούρι θα μείνει στο φούρνο όλη τη νύχτα (μπαίνει γύρω στις 6 με 8 το απόγευμα ) έως την Κυριακή το πρωί.
Το άναμμα του φούρνου γίνεται το απόγευμα του Μ. Σαββάτου και είναι μια ιεροτελεστία. Συγγενικές συνήθως οικογένειες οι οποίες θα ψήσουν τα μουούρι τους στον ίδιο φούρνο μαζεύονται γύρω από το φούρνο . Έχουν ήδη συγκεντρώσει ξύλα και κάποιος ειδικός, συνήθως άνδρας, θα αναλάβει να ανάψει και ετοιμάσει το φούρνο . Όταν ο ειδικός κρίνει ότι ο φούρνος είναι έτοιμος βάζουν μέσα τα μουούρι με τέχνη και σειρά για να χωρέσουν όλα, αν είναι πολλά, με την ευχή "Άντε καλοψημένα και καλοφάωτα και του χρόνου". Στη συνέχεια ο φούρνος θα κλειστεί και θα κτιστεί με λάσπες αεροστεγώς. Όταν τελειώσει το κτίσιμο αρχίζει το πανηγύρι . Με όση λάσπη έχει μείνει " χρίζουν " (πασαλείβουν) ο ένας τον άλλον με γέλια και ευχές.
Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ
Στις 12 τα μεσάνυχτα του Σαββάτου σε όλες τις ενορίες του νησιού ηχούν οι καμπάνες για την Ανάσταση. Αφού ο παπάς πει το "’Δεύτε λάβετε φως " βγαίνει από την εκκλησία και ανεβαίνει σε μια εξέδρα, που έχει στηθεί μπροστά στον αυλόγυρο της εκκλησίας και διαβάζει το ευαγγέλιο, αν φυσικά τα καταφέρει γιατί εκείνη είναι και η στιγμή που εκσφενδονίζονται οι δυναμίτες. Αυτή είναι η στιγμή που κάθε ενορία επιδεικνύει τη δύναμη της σε εκρηκτικό υλικό.Έθιμο πανελλαδικό αποτελεί και η μεταφορά της φλόγας της Ανάστασης στο σπίτι και ο σταυρός στην πόρτα του σπιτιού.
Όταν επιστρέψουν από τη λειτουργία της Ανάστασης τρώνε τον πατσά, που έχει ετοιμαστεί από την κοιλιά, τα έντερα και τα πόδια του αρνιού.
Την τιμητική της έχει η αίσθηση της όσφρησης την Κυριακή το πρωί όταν θα ανοιχτούν οι φούρνοι. Όλοι συγκεντρώνονται και περιμένουν με ανυπομονησία το άνοιγμα και την πρώτη δοκιμή του μουούρι έστω και αν είναι ακόμα 8 ή 9 το πρωί. Το μεσημέρι, αν το μουούρι δεν έχει διατηρηθεί ζεστό, θα ζεσταθεί και στρώνεται το πασχαλινό τραπέζι. Τα κόκαλα από το πασχαλινό αρνί δεν δίνονται στα σκυλιά ούτε πετάγονται στα σκουπίδια. Θα μαζευτούν από την νοικοκυρά και θα πεταχτούν στη θάλασσα.Το υπόλοιπο από το μουούρι θα χωριστεί σε κομμάτια και θα φυλαχτεί στο ψυγείο για άλλα γεύματα. Την επόμενη φορά που θα αποτελέσει γεύμα για την οικογένεια θα τηγανιστεί με αυγά.
Ο Βεζίρης είναι παιχνίδι που παίζεται τη μέρα του Πάσχα. Παίζεται με το κοκαλάκι του αρνιού που βρίσκεται στο γόνατο. Όσοι θέλουν να συμμετάσχουν στο παιχνίδι κάθονται γύρω από ένα τραπέζι. Κάποιος ξεκινά το παιχνίδι ρίχνοντας το κοκαλάκι, το βεζίρη, όπως ρίχνουμε τα ζάρια. Ανάλογα με το ποιος ρίχνει το βεζίρη και τη θέση που θα πάρει, δίνονται οι ρόλοι οι οποίοι είναι: Βασιλιάς, βεζίρης, γάιδαρος και πηγάδι. Ο βασιλιάς, που φοράει ένα στέμμα, αποφασίζει για την ποινή, ο βεζίρης την εκτελεί, ο γάιδαρος είναι αυτός που τιμωρείται και το πηγάδι τη γλυτώνει. Η τιμωρία είναι χτυπήματα στις παλάμες με μια ξύλινη κουτάλα. Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες χτυπημάτων:
Βούτυρο: Απαλό χτύπημα σα χάδι
Ντομάτα: Σιγά-σιγά μέχρι να κοκκινίσει το χέρι
Μπόμπα: Δυνατό χτύπημα
Δυναμίτης: Πάρα πολύ δυνατό χτύπημα
Ηλεκτρική καρέκλα: Χτύπημα μέχρι δακρύων
Η ΥΠΟΛΟΙΠΗ ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΛΑΜΠΡΗΣ
Το απόγευμα της Κυριακής όλο σχεδόν το νησί συγκεντρώνεται στην πλατεία για να απολαύσει το θέαμα των δυναμιτών. Η ετοιμασία τους έχει αρχίσει μήνες πριν από το Πάσχα. Το απόγευμα της Κυριακής όσοι έχουν στην κατοχή τους δυναμίτες συγκεντρώνονται στο βουνό πάνω από τον Άγιο Σάββα, και στο απέναντι βουνό της Ανάστασης. Γύρω στις 5 αρχίζουν οι πρώτες ρίψεις που συνεχίζονται μέχρι αργά το βράδυ 9 ή 10 ανάλογα με την ποσότητα που έχει ετοιμαστεί. Το θέαμα γίνεται φαντασμαγορικό όταν πέφτει η νύχτα και φαίνονται έντονα οι λάμψεις και από τα δύο βουνά.
Δυναμίτες στην Κάλυμνο έπεφταν πάντα και όλοι ήξεραν να φτιάχνουν τρυγωνάκια και βαρελότα, το έθιμο όμως της ρίψης πολλών και από τα βουνά ξεκίνησε μετά τη μεταπολίτευση. Σαν αντίδραση στην Χούντα, τη χρονιά της πτώσης της, πολλοί Καλύμνιοι ανέβηκαν στα βουνά και έριξαν πολλούς και από τότε συνεχίστηκε. Σιγά – σιγά έγινε υπερβολή σε σημείο που έπεφταν και στο κέντρο του νησιού γύρω από την εκκλησία του Χριστού. Για να αποφευχθεί, καθιερώθηκε από το Λύκειο Ελληνίδων χορός στο Χριστό αντί του παραδοσιακού χορού που γινόταν στην Ανάσταση που γιόρταζε.
Όποιος λοιπόν βρεθεί το Πάσχα στην Κάλυμνο θα απολαύσει έκτος των άλλων την όμορφη δουλειά του Λυκείου Ελληνίδων σε συνδυασμό με τον ήχο και την λάμψη των δυναμιτών από το βουνό.
Εντυπωσιακό και θορυβώδες, το Πάσχα στην Κέρκυρα φέρνει στο νου όλων το περίφημο έθιμο με τους μπότηδες που λαμβάνει χώρα το Μεγάλο Σάββατο στην καρδιά της όμορφης πόλης. Η φύση είναι ντυμένη στα πράσινα, με τις ευωδιές των λουλουδιών, και η πόλη να ετοιμάζεται να υποδεχτεί ένα μεγάλο θρησκευτικό γεγονός.
Το έθιμο Μπότηδες στη Σπιανάδα στην Κέρκυρα είναι ένας συνδυασμός Ενετικών Παραδόσεων και Ορθόδοξων εθίμων.
Το Μεγάλο Σάββατο στην Κέρκυρα
Το Μεγάλο Σάββατο η Κέρκυρα ξυπνά νωρίς. Στις 6 το πρωί, στην Παναγία των Ξένων, μια εντυπωσιακή τρίκλιτη βασιλική Επτανησιακού ρυθμού, γίνεται η αναπαράσταση του σεισμού που κατά τις Γραφές ακολούθησε την Πρώτη Ανάσταση.
Στις 9 το πρωί στον Ναό του Αγίου Σπυρίδωνα στην Κέρκυρα ξεκινά η λιτανεία του Αγίου που καθιερώθηκε το 1550, όταν η Κέρκυρα σώθηκε από λιμό. Το παράδοξο εδώ είναι ότι γίνεται ταυτόχρονα και η περιφορά του Επιταφίου, αντίθετα από όλα τα υπόλοιπα μέρη της Ελλάδας. Η περιφορά του επιταφίου το Μ. Σάββατο καθιερώθηκε ουσιαστικά τα χρόνια της Ενετοκρατίας, καθώς οι Ενετοί απαγόρευαν τις λιτανείες και τον Επιτάφιο μέσα στην πόλη.
Η περίφημη Φιλαρμονική της Κέρκυρας συνοδεύει την περιφορά – ίσως έχετε ακούσει ότι η Κέρκυρα έχει μια από τις πιο καλά οργανωμένες και «μελωδικές» Φιλαρμονικές και πραγματικά η μουσική τους είναι υπέροχη. Κατά παράδοση παίζουν συγκεκριμένες μουσικές το Μεγάλο Σάββατο: τη Marcia Funebre (επιτάφιος πορεία) από την Hρωική του Beethoven, το Calde Lacrime του Michelli.
Λίγες ώρες αργότερα, ο θρήνος δίνει τη θέση του στη… φασαρία, καθώς κόσμος μαζεύεται στη Σπιανάδα και στο Λιστόν – και όπου μπορεί – για να απολαύσει ένα από τα πιο εντυπωσιακά έθιμα του Πάσχα στη χώρα μας, τους μπότηδες.
Οι Μπότηδες
Με το σήμα της πρώτης Ανάστασης στις 12μμ, οι κάτοικοι της Κέρκυρας πετούν τεράστια κανάτια γεμάτα νερό – τους μπότηδες – από τα μπαλκόνια τους. Οι μπότηδες ςίναι τα πήλινα κανάτια με στενό στόμιο και δυο χερούλια στο πλάι για τη μεταφορά τους. Τα μπαλκόνια είναι στολισμένα και οι κάτοικοι δένουν στους μπότηδες κόκκινες κορδέλες – το κόκκινο είναι το χρώμα της Κέρκυρας.
Το έθιμο με το σπάσιμο των κανατιών το Πάσχα στην Κέρκυρα έχει μακρά ιστορία που χάνεται πάλι στην εποχή της Ενετοκρατίας, ωστόσο υπάρχουν διαφορετικές θεωρίες για το πώς ξεκίνησε. Και επειδή βρισκόμαστε στην Ελλάδα όπου ο χριστιανισμός και το Δωδεκάθεο αλληλομπλέκονται, οι θεωρίες έχουν τις αναφορές τους στις δυο αυτές θρησκείες.
Κάποιοι λένε ότι το έθιμο είναι των Καθολικών της Ενετοκρατίας, όπου στην αρχή του χρόνου οι κάτοικοι πετούσαν τα παλιά τους πράγματα για να μπορέσει ο νέος χρόνος να τους φέρει καινούρια και καλύτερα. Οι κάτοικοι της Κέρκυρας οικειοποιηθήκαν το έθιμο, αντικαθιστώντας όμως τα παλιά πράγματα με τα κανάτια για να προκαλέσουν μεγαλύτερη φασαρία.
Η δεύτερη θεωρία αναφέρεται στην περίοδο των αρχαίων Ελλήνων, οι οποίοι τον Απρίλιο γιόρταζαν την αρχή της γεωργικής και βλαστικής περιόδου, πετώντας τα παλιά τους κανάτια για να γεμίσουν τα νέα με τους νέους καρπούς. Κάποιοι θα σας πουν σίγουρα στην Κέρκυρα ότι όποια και να είναι η αλήθεια, οι Κερκυραίοι αρέσκονται να ξορκίζουν το κακό με τα κανάτια τους, σημαίνοντας και τη λήξη του χειμερινού λήθαργου και την αναγέννηση της Φύσης.
Αν βρεθείτε στην Κέρκυρα κατά το σπάσιμο των Μπότηδων, μην παραλείψετε να πάρετε μαζί σας και ένα κομματάκι και να το κρατήσετε μαζί σας όλο το χρόνο – οι ντόπιοι θα σας πουν ότι θα σας φέρει καλή τύχη.
Κι εκεί που η φασαρία των μπότηδων τελειώνει, οι Φιλαρμονικές ξεχύνονται στους δρόμους παίζοντας χαρμόσυνη μουσική αυτή τη φορά – το εμβατήριο “Μη φοβάστε Γραικοί” κυριαρχεί στον αέρα.
Έθιμα του Πάσχα το Μεγάλο Σάββατο στην Κέρκυρα
Μέχρι το βράδυ της Ανάστασης, η Κέρκυρα είναι πλημμυρισμένη από κόσμο που συνήθως παρακολουθεί τις λειτουργίες ή τα μικρά γεγονότα και έθιμα που λαμβάνουν χώρα παντού στην πόλη.
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά, αλλά και αστεία έθιμα, είναι το έθιμο της Μαστέλας, που αναβιώνει στο εμπορικό κέντρο της Κέρκυρας. Σύμφωνα με το έθιμο, οι κάτοικοι τοποθετούν ένα μισοβάρελο με νερό και τον στολίζουν με κορδέλες, λουλούδια και πρασινάδες, μυρτιές κ.άλ. όπου καλούν τους περαστικούς να ρίξουν στη μαστέλα νομίσματα, για το καλό. Στο τέλος της μέρας, όταν οι καμπάνες της Ανάστασης ηχήσουν κάποιος πρέπει να βουτήξει μέσα στο βαρέλι και να βγάλει τα νομίσματα.
Τι απογίνονται τα νομίσματα αυτά δεν ξέρουμε σίγουρα, πάντως οι κάτοικοι λένε ότι πάνε στο δήμο. Παλιά πριν μερικούς αιώνες όταν ξεκίνησε το έθιμο, οι κάτοικοι έπιαναν κάποιον περαστικό, ο οποίος περπατούσε ανίδεα στην πόλη και τον πέταγαν μέσα στο βαρέλι αναγκαστικά, για να μαζέψει τα νομίσματα. Επίσης, όσοι βρεθούν κατά τύχη εκεί κοντά, παίρνουν νερό από τον κάδο και πλένουν το πρόσωπο και τα χέρια τους, για να καθαριστούν από κάθε βρωμιά και αμαρτία.
Κάθε χρόνο, στη Μάρπησσα διοργανώνονται εκδηλώσεις για τον εορτασμό των παθών του Χριστού και το Άγιο Πάσχα. Οι εκδηλώσεις αρχίζουν την Μεγάλη Παρασκευή με τις αναπαραστάσεις της ζωής και των Παθών του Κυρίου. Ένα έθιμο που, σύμφωνα με υπάρχοντα στοιχεία, ξεκίνησε πριν από το 1937 με εμπνεύστρια και πρωτεργάτιδα την τότε δασκάλα του χωριού κ. Βασιλεία Καφούρου.
Το έθιμο αυτό διαφυλάχτηκε από τους κατοίκους μέχρι σήμερα .Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής μέσα σε μια ατμόσφαιρα Χριστιανικής κατάνυξης βιώνονται μοναδικά έθιμα. Κατά μήκος της περιφοράς του Επιταφιου γύρω από τη Μάρπησσα και σε χαρακτηριστικά σημεία, λαμβάνουν χώρα σκηνές από τη ζωή και τα Πάθη του Χριστού. Σ'αυτές συμμετέχουν νέοι και παιδιά του χωριού , ντυμένοι με ρούχα εκείνης της εποχής. Το γενικό κλίμα συγκίνησης που επικρατεί μεταφέρει τους πιστούς πολύ εύκολα στην Ανάσταση του Λαζάρου, την Είσοδο στα Ιεροσόλυμα, στην Μετάνοια της Μαγδαληνής, στον Μυστικό Δείπνο, στην Προσευχή στο όρος των Ελαιών, στον Πόντιο Πιλάτο, στην Ανάβαση στον Γολγοθά, στην κρεμάλα του Ιούδα , στην Σταύρωση, την Αποκαθήλωση και την Ταφή του Χριστού.
Οι εκδηλώσεις ολοκληρώνονται με την Γιορτή της Αγάπης , που πραγματοποιείται την ημέρα του Πάσχα στον χώρο του Γηπέδου της Μάρπησσας. Την ημέρα αυτή κάνοντας πράξη το μήνυμα της Αναστάσεως του Κυρίου, που είναι η αγάπη προς τον συνάνθρωπο, σύσσωμο το χωριό γιορτάζει την Ανάσταση του Κυρίου στην «Γιορτή της Αγάπης», γλεντά και αφήνει στην άκρη τα προβλήματα της καθημερινότητας. Εκεί προσφέρονται παραδοσιακό ψητό αρνί, κόκκινα αυγά και άφθονο παριανό κρασί. Την εικόνα συμπληρώνουν τα τοπικά μουσικά και χορευτικά συγκροτήματα.
Κατά την λεγόμενη «πρώτη Ανάσταση» το Μ. Σάββατο το πρωί, στο ναό του Αγίου Δημητρίου είθισται εδώ και πολλά χρόνια να βγαίνουν οι ιερείς από την Ωραία Πύλη και να σπάνε πήλινες στάμνες ενώ από τον τρούλο και το γυναικωνίτη να πέφτουν ροδοπέταλα προς τους πιστούς, υπό τους χαρμόσυνους ήχους της καμπάνας.
Πρόκειται για μία ιδιαίτερα συγκινητική στιγμή και όπως λέγεται το έθιμο της στάμνας που σπάει με κρότο συμβολίζει τη νίκη κατά της φθοράς και του θανάτου όπως ακριβώς είναι και το μήνυμα και το νόημα της Ανάστασης του Ιησού Χριστού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το έθιμο του σπασίματος πήλινων σκευών το τηρούν κάθε Μεγάλο Σάββατο το πρωί και πολλοί καταστηματάρχες στα μαγαζιά τους στο κέντρο της Πάτρας όπως στην οδό Μαιζώνος και Κορίνθου αλλά και πολίτες στα σπίτια τους.
Όσο για το ναό του Αποστόλου Παύλου την στιγμή της πρώτης Ανάστασης, οι ιερείς επίσης σπάνε πήλινα κιούπια, ραίνουν με αρωματισμένα άνθη τους πιστούς και κάνουν εκκωφαντικούς θορύβους είτε χτυπώντας ρυθμικά τα στασίδια των Ναών ή χάλκινα σκεύη στο γυναικωνίτη.
Ένα έθιμο που κρατά από την περίοδο της τουρκοκρατίας και κρατούν ζωντανό οι καταστηματάρχες του γραφικού στενού "Σαϊτάν Παζάρ" της πόλης επί χρόνια τώρα.
Πέρσι δυναμικά την παρουσία τους έδωσαν και τα μέλη του Συλλόγου του Ιστορικού Κέντρου με το έθιμο να διαδραματίζεται και κατά μήκος της αγοράς.
Για το λόγο αυτό είχαν μοιραστεί μπότια (πήλινα κανάτια) σε όλους τους καταστηματάρχες τα οποία έσπασαν σταδιακά ξεκινώντας από το "Σαιτάν Παζάρ" σε όλη την αγορά του ιστορικού κέντρου. Ξεκίνησαν στις 9:30 το πρωί όταν ο οι καμπάνες σήμαναν την πρώτη Ανάσταση.
Ρόδος: Η πρώτη Ανάσταση – Το Έθιμο με τα Θρονιά στην Παστίδα
Ένα έθιμο που προαναγγέλει την Ανάσταση του Θεανθρώπου λαμβάνει χώρα κάθε Μ. Σάββατο στις εκκλησίες.
Έτσι και στον ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Παστίδας στη Ρόδο (σε μία εκκλησία κατάμεστη από κόσμο) όταν ο Ιερέας ψάλλει την πρώτη Ανάσταση, πετά φύλλα δάφνης και οι πιστοί χτυπούν τα στασίδια – θρονιά με δύναμη προκαλώντας έναν εκκωφαντικό θόρυβο .
Το έθιμο σημειολογικά συνδέεται με την Ανάσταση του Χριστού που σπάει τα δεσμά του θανάτου.
Πέρα από το θόρυβο των ξύλινων θρονιών, κουνιούνται και οι πολυέλαιοι της εκκλησίας ως αναπαράσταση του σεισμού που έγινε την στιγμή που αναστήθηκε ο Κύριος.
Δείτε το Video :
Η ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΟΥΟΥΡΙ
Μουούρι ονομάζεται το σκεύος μέσα στο οποίο ψήνεται το αρνί. Αρχικά ήταν πήλινο ενώ σήμερα συνηθίζεται το αλουμινένιο. Είναι κοντόφαρδο σκεύος , στρογγυλό ή τετράγωνο , με καπάκι και δύο λαβές στα πλαϊνά για να πιάνεται .
Από το σκεύος πήρε την ονομασία του και το παραδοσιακό πασχαλινό φαγητό, το μουούρι , δηλ. αρνί με γέμιση. Η προετοιμασία του απαιτεί ώρες. Μετά την Πρώτη Ανάσταση υπάρχει πολλή δουλειά στο σπίτι. Πρέπει να πλυθεί πολύ καλά το αρνί, το οποίο συνήθως σφάζεται Μ. Παρασκευή, μετά τον επιτάφιο ή το πρωί του Μ. Σαββάτου, και να ετοιμαστεί η γέμιση. Η ετοιμασία της γέμισης είναι και η τέχνη της νοικοκυράς. Από τα εντόσθια, η καρδιά, το πνευμόνι και λίγο από το συκώτι κομμένα σε μικρά κομματάκια τσιγαρίζονται με πολλά κρεμμύδια . Προστίθεται σάλτσα , κανέλα , πιπέρι και αλάτι και αργότερα νερό. Πριν ολοκληρωθεί το βράσιμο των εντοσθίων προστίθεται το ρύζι και το μείγμα βράζει για λίγα λεπτά.
Mε το μείγμα γεμίζεται η κοιλιά του αρνιού, η οποία στη συνέχεια ράβεται γερά. Το γεμισμένο αρνί αφού αλατιστεί , πιπερωθεί και αλειφτεί με σάλτσα και βούτυρο τοποθετείται μέσα στο μουούρι στον πάτο του οποίου έχουν ήδη τοποθετηθεί κληματόβεργες για να μην κολλήσει. Τέλος σκεπάζεται με το καπάκι το οποίο δένεται με σύρμα για να είναι στέρεο. Στα χερούλια του μουουριού δένονται το φουντί του αρνιού και οι μάρτηδες , οι χρωματιστές κλωστίτσες που φορούν τα παιδιά στο χέρι τους για να μην τους κάψει ο ήλιος.
Το μουούρι θα μείνει στο φούρνο όλη τη νύχτα (μπαίνει γύρω στις 6 με 8 το απόγευμα ) έως την Κυριακή το πρωί.
Το άναμμα του φούρνου γίνεται το απόγευμα του Μ. Σαββάτου και είναι μια ιεροτελεστία. Συγγενικές συνήθως οικογένειες οι οποίες θα ψήσουν τα μουούρι τους στον ίδιο φούρνο μαζεύονται γύρω από το φούρνο . Έχουν ήδη συγκεντρώσει ξύλα και κάποιος ειδικός, συνήθως άνδρας, θα αναλάβει να ανάψει και ετοιμάσει το φούρνο . Όταν ο ειδικός κρίνει ότι ο φούρνος είναι έτοιμος βάζουν μέσα τα μουούρι με τέχνη και σειρά για να χωρέσουν όλα, αν είναι πολλά, με την ευχή "Άντε καλοψημένα και καλοφάωτα και του χρόνου". Στη συνέχεια ο φούρνος θα κλειστεί και θα κτιστεί με λάσπες αεροστεγώς. Όταν τελειώσει το κτίσιμο αρχίζει το πανηγύρι . Με όση λάσπη έχει μείνει " χρίζουν " (πασαλείβουν) ο ένας τον άλλον με γέλια και ευχές.
Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ
Στις 12 τα μεσάνυχτα του Σαββάτου σε όλες τις ενορίες του νησιού ηχούν οι καμπάνες για την Ανάσταση. Αφού ο παπάς πει το "’Δεύτε λάβετε φως " βγαίνει από την εκκλησία και ανεβαίνει σε μια εξέδρα, που έχει στηθεί μπροστά στον αυλόγυρο της εκκλησίας και διαβάζει το ευαγγέλιο, αν φυσικά τα καταφέρει γιατί εκείνη είναι και η στιγμή που εκσφενδονίζονται οι δυναμίτες. Αυτή είναι η στιγμή που κάθε ενορία επιδεικνύει τη δύναμη της σε εκρηκτικό υλικό.Έθιμο πανελλαδικό αποτελεί και η μεταφορά της φλόγας της Ανάστασης στο σπίτι και ο σταυρός στην πόρτα του σπιτιού.
Όταν επιστρέψουν από τη λειτουργία της Ανάστασης τρώνε τον πατσά, που έχει ετοιμαστεί από την κοιλιά, τα έντερα και τα πόδια του αρνιού.
Την τιμητική της έχει η αίσθηση της όσφρησης την Κυριακή το πρωί όταν θα ανοιχτούν οι φούρνοι. Όλοι συγκεντρώνονται και περιμένουν με ανυπομονησία το άνοιγμα και την πρώτη δοκιμή του μουούρι έστω και αν είναι ακόμα 8 ή 9 το πρωί. Το μεσημέρι, αν το μουούρι δεν έχει διατηρηθεί ζεστό, θα ζεσταθεί και στρώνεται το πασχαλινό τραπέζι. Τα κόκαλα από το πασχαλινό αρνί δεν δίνονται στα σκυλιά ούτε πετάγονται στα σκουπίδια. Θα μαζευτούν από την νοικοκυρά και θα πεταχτούν στη θάλασσα.Το υπόλοιπο από το μουούρι θα χωριστεί σε κομμάτια και θα φυλαχτεί στο ψυγείο για άλλα γεύματα. Την επόμενη φορά που θα αποτελέσει γεύμα για την οικογένεια θα τηγανιστεί με αυγά.
Ο Βεζίρης είναι παιχνίδι που παίζεται τη μέρα του Πάσχα. Παίζεται με το κοκαλάκι του αρνιού που βρίσκεται στο γόνατο. Όσοι θέλουν να συμμετάσχουν στο παιχνίδι κάθονται γύρω από ένα τραπέζι. Κάποιος ξεκινά το παιχνίδι ρίχνοντας το κοκαλάκι, το βεζίρη, όπως ρίχνουμε τα ζάρια. Ανάλογα με το ποιος ρίχνει το βεζίρη και τη θέση που θα πάρει, δίνονται οι ρόλοι οι οποίοι είναι: Βασιλιάς, βεζίρης, γάιδαρος και πηγάδι. Ο βασιλιάς, που φοράει ένα στέμμα, αποφασίζει για την ποινή, ο βεζίρης την εκτελεί, ο γάιδαρος είναι αυτός που τιμωρείται και το πηγάδι τη γλυτώνει. Η τιμωρία είναι χτυπήματα στις παλάμες με μια ξύλινη κουτάλα. Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες χτυπημάτων:
Βούτυρο: Απαλό χτύπημα σα χάδι
Ντομάτα: Σιγά-σιγά μέχρι να κοκκινίσει το χέρι
Μπόμπα: Δυνατό χτύπημα
Δυναμίτης: Πάρα πολύ δυνατό χτύπημα
Ηλεκτρική καρέκλα: Χτύπημα μέχρι δακρύων
Η ΥΠΟΛΟΙΠΗ ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΛΑΜΠΡΗΣ
Το απόγευμα της Κυριακής όλο σχεδόν το νησί συγκεντρώνεται στην πλατεία για να απολαύσει το θέαμα των δυναμιτών. Η ετοιμασία τους έχει αρχίσει μήνες πριν από το Πάσχα. Το απόγευμα της Κυριακής όσοι έχουν στην κατοχή τους δυναμίτες συγκεντρώνονται στο βουνό πάνω από τον Άγιο Σάββα, και στο απέναντι βουνό της Ανάστασης. Γύρω στις 5 αρχίζουν οι πρώτες ρίψεις που συνεχίζονται μέχρι αργά το βράδυ 9 ή 10 ανάλογα με την ποσότητα που έχει ετοιμαστεί. Το θέαμα γίνεται φαντασμαγορικό όταν πέφτει η νύχτα και φαίνονται έντονα οι λάμψεις και από τα δύο βουνά.
Δυναμίτες στην Κάλυμνο έπεφταν πάντα και όλοι ήξεραν να φτιάχνουν τρυγωνάκια και βαρελότα, το έθιμο όμως της ρίψης πολλών και από τα βουνά ξεκίνησε μετά τη μεταπολίτευση. Σαν αντίδραση στην Χούντα, τη χρονιά της πτώσης της, πολλοί Καλύμνιοι ανέβηκαν στα βουνά και έριξαν πολλούς και από τότε συνεχίστηκε. Σιγά – σιγά έγινε υπερβολή σε σημείο που έπεφταν και στο κέντρο του νησιού γύρω από την εκκλησία του Χριστού. Για να αποφευχθεί, καθιερώθηκε από το Λύκειο Ελληνίδων χορός στο Χριστό αντί του παραδοσιακού χορού που γινόταν στην Ανάσταση που γιόρταζε.
Όποιος λοιπόν βρεθεί το Πάσχα στην Κάλυμνο θα απολαύσει έκτος των άλλων την όμορφη δουλειά του Λυκείου Ελληνίδων σε συνδυασμό με τον ήχο και την λάμψη των δυναμιτών από το βουνό.
Το περίφημο έθιμο με τους μπότηδες στην Κέρκυρα
Εντυπωσιακό και θορυβώδες, το Πάσχα στην Κέρκυρα φέρνει στο νου όλων το περίφημο έθιμο με τους μπότηδες που λαμβάνει χώρα το Μεγάλο Σάββατο στην καρδιά της όμορφης πόλης. Η φύση είναι ντυμένη στα πράσινα, με τις ευωδιές των λουλουδιών, και η πόλη να ετοιμάζεται να υποδεχτεί ένα μεγάλο θρησκευτικό γεγονός.
Το έθιμο Μπότηδες στη Σπιανάδα στην Κέρκυρα είναι ένας συνδυασμός Ενετικών Παραδόσεων και Ορθόδοξων εθίμων.
Το Μεγάλο Σάββατο στην Κέρκυρα
Το Μεγάλο Σάββατο η Κέρκυρα ξυπνά νωρίς. Στις 6 το πρωί, στην Παναγία των Ξένων, μια εντυπωσιακή τρίκλιτη βασιλική Επτανησιακού ρυθμού, γίνεται η αναπαράσταση του σεισμού που κατά τις Γραφές ακολούθησε την Πρώτη Ανάσταση.
Στις 9 το πρωί στον Ναό του Αγίου Σπυρίδωνα στην Κέρκυρα ξεκινά η λιτανεία του Αγίου που καθιερώθηκε το 1550, όταν η Κέρκυρα σώθηκε από λιμό. Το παράδοξο εδώ είναι ότι γίνεται ταυτόχρονα και η περιφορά του Επιταφίου, αντίθετα από όλα τα υπόλοιπα μέρη της Ελλάδας. Η περιφορά του επιταφίου το Μ. Σάββατο καθιερώθηκε ουσιαστικά τα χρόνια της Ενετοκρατίας, καθώς οι Ενετοί απαγόρευαν τις λιτανείες και τον Επιτάφιο μέσα στην πόλη.
Η περίφημη Φιλαρμονική της Κέρκυρας συνοδεύει την περιφορά – ίσως έχετε ακούσει ότι η Κέρκυρα έχει μια από τις πιο καλά οργανωμένες και «μελωδικές» Φιλαρμονικές και πραγματικά η μουσική τους είναι υπέροχη. Κατά παράδοση παίζουν συγκεκριμένες μουσικές το Μεγάλο Σάββατο: τη Marcia Funebre (επιτάφιος πορεία) από την Hρωική του Beethoven, το Calde Lacrime του Michelli.
Λίγες ώρες αργότερα, ο θρήνος δίνει τη θέση του στη… φασαρία, καθώς κόσμος μαζεύεται στη Σπιανάδα και στο Λιστόν – και όπου μπορεί – για να απολαύσει ένα από τα πιο εντυπωσιακά έθιμα του Πάσχα στη χώρα μας, τους μπότηδες.
Οι Μπότηδες
Με το σήμα της πρώτης Ανάστασης στις 12μμ, οι κάτοικοι της Κέρκυρας πετούν τεράστια κανάτια γεμάτα νερό – τους μπότηδες – από τα μπαλκόνια τους. Οι μπότηδες ςίναι τα πήλινα κανάτια με στενό στόμιο και δυο χερούλια στο πλάι για τη μεταφορά τους. Τα μπαλκόνια είναι στολισμένα και οι κάτοικοι δένουν στους μπότηδες κόκκινες κορδέλες – το κόκκινο είναι το χρώμα της Κέρκυρας.Το έθιμο με το σπάσιμο των κανατιών το Πάσχα στην Κέρκυρα έχει μακρά ιστορία που χάνεται πάλι στην εποχή της Ενετοκρατίας, ωστόσο υπάρχουν διαφορετικές θεωρίες για το πώς ξεκίνησε. Και επειδή βρισκόμαστε στην Ελλάδα όπου ο χριστιανισμός και το Δωδεκάθεο αλληλομπλέκονται, οι θεωρίες έχουν τις αναφορές τους στις δυο αυτές θρησκείες.
Κάποιοι λένε ότι το έθιμο είναι των Καθολικών της Ενετοκρατίας, όπου στην αρχή του χρόνου οι κάτοικοι πετούσαν τα παλιά τους πράγματα για να μπορέσει ο νέος χρόνος να τους φέρει καινούρια και καλύτερα. Οι κάτοικοι της Κέρκυρας οικειοποιηθήκαν το έθιμο, αντικαθιστώντας όμως τα παλιά πράγματα με τα κανάτια για να προκαλέσουν μεγαλύτερη φασαρία.
Η δεύτερη θεωρία αναφέρεται στην περίοδο των αρχαίων Ελλήνων, οι οποίοι τον Απρίλιο γιόρταζαν την αρχή της γεωργικής και βλαστικής περιόδου, πετώντας τα παλιά τους κανάτια για να γεμίσουν τα νέα με τους νέους καρπούς. Κάποιοι θα σας πουν σίγουρα στην Κέρκυρα ότι όποια και να είναι η αλήθεια, οι Κερκυραίοι αρέσκονται να ξορκίζουν το κακό με τα κανάτια τους, σημαίνοντας και τη λήξη του χειμερινού λήθαργου και την αναγέννηση της Φύσης.
Αν βρεθείτε στην Κέρκυρα κατά το σπάσιμο των Μπότηδων, μην παραλείψετε να πάρετε μαζί σας και ένα κομματάκι και να το κρατήσετε μαζί σας όλο το χρόνο – οι ντόπιοι θα σας πουν ότι θα σας φέρει καλή τύχη.
Κι εκεί που η φασαρία των μπότηδων τελειώνει, οι Φιλαρμονικές ξεχύνονται στους δρόμους παίζοντας χαρμόσυνη μουσική αυτή τη φορά – το εμβατήριο “Μη φοβάστε Γραικοί” κυριαρχεί στον αέρα.
Έθιμα του Πάσχα το Μεγάλο Σάββατο στην Κέρκυρα
Μέχρι το βράδυ της Ανάστασης, η Κέρκυρα είναι πλημμυρισμένη από κόσμο που συνήθως παρακολουθεί τις λειτουργίες ή τα μικρά γεγονότα και έθιμα που λαμβάνουν χώρα παντού στην πόλη.
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά, αλλά και αστεία έθιμα, είναι το έθιμο της Μαστέλας, που αναβιώνει στο εμπορικό κέντρο της Κέρκυρας. Σύμφωνα με το έθιμο, οι κάτοικοι τοποθετούν ένα μισοβάρελο με νερό και τον στολίζουν με κορδέλες, λουλούδια και πρασινάδες, μυρτιές κ.άλ. όπου καλούν τους περαστικούς να ρίξουν στη μαστέλα νομίσματα, για το καλό. Στο τέλος της μέρας, όταν οι καμπάνες της Ανάστασης ηχήσουν κάποιος πρέπει να βουτήξει μέσα στο βαρέλι και να βγάλει τα νομίσματα.
Τι απογίνονται τα νομίσματα αυτά δεν ξέρουμε σίγουρα, πάντως οι κάτοικοι λένε ότι πάνε στο δήμο. Παλιά πριν μερικούς αιώνες όταν ξεκίνησε το έθιμο, οι κάτοικοι έπιαναν κάποιον περαστικό, ο οποίος περπατούσε ανίδεα στην πόλη και τον πέταγαν μέσα στο βαρέλι αναγκαστικά, για να μαζέψει τα νομίσματα. Επίσης, όσοι βρεθούν κατά τύχη εκεί κοντά, παίρνουν νερό από τον κάδο και πλένουν το πρόσωπο και τα χέρια τους, για να καθαριστούν από κάθε βρωμιά και αμαρτία.
Πάσχα στη Μάρπησσα της Πάρου
Το έθιμο αυτό διαφυλάχτηκε από τους κατοίκους μέχρι σήμερα .Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής μέσα σε μια ατμόσφαιρα Χριστιανικής κατάνυξης βιώνονται μοναδικά έθιμα. Κατά μήκος της περιφοράς του Επιταφιου γύρω από τη Μάρπησσα και σε χαρακτηριστικά σημεία, λαμβάνουν χώρα σκηνές από τη ζωή και τα Πάθη του Χριστού. Σ'αυτές συμμετέχουν νέοι και παιδιά του χωριού , ντυμένοι με ρούχα εκείνης της εποχής. Το γενικό κλίμα συγκίνησης που επικρατεί μεταφέρει τους πιστούς πολύ εύκολα στην Ανάσταση του Λαζάρου, την Είσοδο στα Ιεροσόλυμα, στην Μετάνοια της Μαγδαληνής, στον Μυστικό Δείπνο, στην Προσευχή στο όρος των Ελαιών, στον Πόντιο Πιλάτο, στην Ανάβαση στον Γολγοθά, στην κρεμάλα του Ιούδα , στην Σταύρωση, την Αποκαθήλωση και την Ταφή του Χριστού.
Οι εκδηλώσεις ολοκληρώνονται με την Γιορτή της Αγάπης , που πραγματοποιείται την ημέρα του Πάσχα στον χώρο του Γηπέδου της Μάρπησσας. Την ημέρα αυτή κάνοντας πράξη το μήνυμα της Αναστάσεως του Κυρίου, που είναι η αγάπη προς τον συνάνθρωπο, σύσσωμο το χωριό γιορτάζει την Ανάσταση του Κυρίου στην «Γιορτή της Αγάπης», γλεντά και αφήνει στην άκρη τα προβλήματα της καθημερινότητας. Εκεί προσφέρονται παραδοσιακό ψητό αρνί, κόκκινα αυγά και άφθονο παριανό κρασί. Την εικόνα συμπληρώνουν τα τοπικά μουσικά και χορευτικά συγκροτήματα.
Πρώτη Ανάσταση στην Πάτρα
Κατά την λεγόμενη «πρώτη Ανάσταση» το Μ. Σάββατο το πρωί, στο ναό του Αγίου Δημητρίου είθισται εδώ και πολλά χρόνια να βγαίνουν οι ιερείς από την Ωραία Πύλη και να σπάνε πήλινες στάμνες ενώ από τον τρούλο και το γυναικωνίτη να πέφτουν ροδοπέταλα προς τους πιστούς, υπό τους χαρμόσυνους ήχους της καμπάνας.
Πρόκειται για μία ιδιαίτερα συγκινητική στιγμή και όπως λέγεται το έθιμο της στάμνας που σπάει με κρότο συμβολίζει τη νίκη κατά της φθοράς και του θανάτου όπως ακριβώς είναι και το μήνυμα και το νόημα της Ανάστασης του Ιησού Χριστού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το έθιμο του σπασίματος πήλινων σκευών το τηρούν κάθε Μεγάλο Σάββατο το πρωί και πολλοί καταστηματάρχες στα μαγαζιά τους στο κέντρο της Πάτρας όπως στην οδό Μαιζώνος και Κορίνθου αλλά και πολίτες στα σπίτια τους.
Όσο για το ναό του Αποστόλου Παύλου την στιγμή της πρώτης Ανάστασης, οι ιερείς επίσης σπάνε πήλινα κιούπια, ραίνουν με αρωματισμένα άνθη τους πιστούς και κάνουν εκκωφαντικούς θορύβους είτε χτυπώντας ρυθμικά τα στασίδια των Ναών ή χάλκινα σκεύη στο γυναικωνίτη.
Τα "μποτιά " για την πρώτη Ανάσταση στην Πρέβεζα
Ένα έθιμο που κρατά από την περίοδο της τουρκοκρατίας και κρατούν ζωντανό οι καταστηματάρχες του γραφικού στενού "Σαϊτάν Παζάρ" της πόλης επί χρόνια τώρα.
Πέρσι δυναμικά την παρουσία τους έδωσαν και τα μέλη του Συλλόγου του Ιστορικού Κέντρου με το έθιμο να διαδραματίζεται και κατά μήκος της αγοράς.
Για το λόγο αυτό είχαν μοιραστεί μπότια (πήλινα κανάτια) σε όλους τους καταστηματάρχες τα οποία έσπασαν σταδιακά ξεκινώντας από το "Σαιτάν Παζάρ" σε όλη την αγορά του ιστορικού κέντρου. Ξεκίνησαν στις 9:30 το πρωί όταν ο οι καμπάνες σήμαναν την πρώτη Ανάσταση.
Ρόδος: Η πρώτη Ανάσταση – Το Έθιμο με τα Θρονιά στην Παστίδα
Ένα έθιμο που προαναγγέλει την Ανάσταση του Θεανθρώπου λαμβάνει χώρα κάθε Μ. Σάββατο στις εκκλησίες.
Έτσι και στον ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Παστίδας στη Ρόδο (σε μία εκκλησία κατάμεστη από κόσμο) όταν ο Ιερέας ψάλλει την πρώτη Ανάσταση, πετά φύλλα δάφνης και οι πιστοί χτυπούν τα στασίδια – θρονιά με δύναμη προκαλώντας έναν εκκωφαντικό θόρυβο .
Το έθιμο σημειολογικά συνδέεται με την Ανάσταση του Χριστού που σπάει τα δεσμά του θανάτου.
Πέρα από το θόρυβο των ξύλινων θρονιών, κουνιούνται και οι πολυέλαιοι της εκκλησίας ως αναπαράσταση του σεισμού που έγινε την στιγμή που αναστήθηκε ο Κύριος.
Δείτε το Video :
Ρουκετοπόλεμος στο Βροντάδο της Χίου
Προς ματαίωση βαίνει η φετινή διεξαγωγή του εθίμου του ρουκετοπολέμου στο Βροντάδο της Χίου. Η άρνηση ιδιοκτητών σπιτιών που γειτνιάζουν με τις δύο εκκλησίες του Βροντάδου, στόχο των ρουκετών, να τοποθετηθούν πλέγματα καθώς και η έγκαιρη επίδοση εξωδίκου από την πλευρά θιγόμενων πολιτών, καθιστά αμφίβολη, φέτος, τη διεξαγωγή του πολύ γνωστού πασχαλιάτικου εθίμου.
Ήδη, οι συμμετέχοντες στο έθιμο κατασκευαστές των ρουκετών από τις ενορίες της Παναγιάς Ερειθιανής και του Αγίου Μάρκου δηλώνουν ότι δεν θα πραγματοποιήσουν φέτος ρίψη ρουκετών, επισδή δεν θέλουν να βρεθούν κατηγορούμενοι σε ποινικά δικαστήρια μετά από μηνύσεις πολιτών.
Από την άλλη πλευρά, πηγές της δημοτικής Αρχής Χίου υποστηρίζουν πως η φετινή ματαίωση του εθίμου, που αποτελεί σήμα κατατεθέν για το νησί το Πάσχα και προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες από την άλλη Ελλάδα αλλά και από τη γειτονική Σμύρνη, θα μπορούσε να αποφευχθεί.
Όπως υποστηρίζουν, από τον περασμένο Ιούνιο, ξεκίνησαν τη διαδικασία να υπάρξει ακόμη σε επίπεδο Βουλής νομοθετική ρύθμιση για το έθιμο του ρουκετοπόλεμου. Μάλιστα, η τελευταία επιστολή του δημάρχου Χίου προς τους δύο βουλευτές του νομού ήταν τον περασμένο Φεβρουάριο, με την οποία υπενθυμίζονταν τα συμφωνηθέντα από το φθινόπωρο, ώστε να υπάρξει εξέταση εξεύρεσης λύσης.
Ο δήμαρχος Χίου, Μανώλης Βουρνούς, μιλώντας στον Σταθμό Αιγαίου της ΕΡΤ υποστήριξε πως υπάρχουν άλλα παραδείγματα επικίνδυνων εθίμων σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η διοργάνωση των οποίων ανατέθηκε σε κάποιον φορέα, άρα και οι ευθύνες, όπως το έθιμο με τους ταύρους στην Πάμπλονα της Ισπανίας ή με τη ρίψη, επίσης, ρουκετών το βράδυ της Πρωτοχρονιάς στην πόλη του Βερολίνου.
Σύμφωνα με τον δήμαρχο, ένα μέχρι το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου δεν υπάρξει σύμφωνη γνώμη των περιοίκων για τοποθέτηση πλεγμάτων, το έθιμο του ρουκετοπόλεμου δεν πρόκειται να διεξαχθεί φέτος στο νησί.
Σημειώνεται, ότι οι ρουκέτες που φτιάχτηκαν φέτος δεν ξεπερνούν τις 20.000 (τα προηγούμενα χρόνια ξεπέρασαν και τις 100.000).
«Η ανακοίνωση των ρουκετατζήδων»
Οι συμμετέχοντες στο έθιμο κατασκευαστές των ρουκετών από τις ενορίες της Παναγιάς Ερειθιανής και του Άγιου Μάρκου σε κοινή δήλωσή τους σημειώνουν: «Μετά τις "δικαστικές" εξελίξεις και το θόρυβο των τελευταίων ημερών με φόντο το ρουκετοπόλεμο, έγινε χθες στο Βροντάδο μία συνάντηση των "ρουκετατζήδων" και πάρθηκε από κοινού η απόφαση να μη ρίξουν φέτος ρουκέτες. Δεν είμαστε ούτε εγκληματίες, ούτε αλήτες, δεν υπάρχει καμιά υποστήριξη από κανέναν. Ούτε ο δήμαρχος, ούτε η πυροσβεστική, ούτε η αστυνομία μάς αφήνουν άλλο περιθώριο. Δεν μπορούμε, πλέον, να δεχόμαστε απειλές για ΜΑΤ από τη Μεγάλη Παρασκευή στον Βροντάδο. Δεν είναι δυνατόν να προτάσσουν την προστασία των 15χρονων από την αλόγιστη κατανάλωση αλκοόλ, κατά την τρίωρη διάρκεια του ρουκετοπόλεμου, την ίδια ώρα που κάθε βράδυ, τα ίδια μικρά παιδιά μπορούν να προμηθευτούν αλκοόλ από όπου θέλουν. Δεν μπορεί "κάποια" από τα γύρω σπίτια να μη θέλουν να καλυφθούν με σύρματα ώστε να γίνει το έθιμο με ασφάλεια, την ίδια ώρα που εμείς μειώσαμε δραστικά τον αριθμό των ρουκετών από 100.000 σε μόλις 20.000! Η απόφασή μας, από χθες, είναι κοινή: Φέτος δεν θα πέσει καμία ρουκέτα! Επιτέλους, ας αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του!».
Πηγές
http://nisteia.wordpress.com/orthodox/proti-anastasi/
Πάσχα:Η πρώτη ΑΝΑΣΤΑΣΗ! http://thesecretrealtruth.blogspot.com/2011/04/blog-post_7149.html#ixzz2SIedQUtU
http://www.paros-tours.gr/
http://www.corfu-airport-carhire.com
thebest
http://allaksogolies.gr/rodos-h-prwth-anastash-to-ethimo-me-ta-thronia-sthn-pastida/
http://www.newsnow.gr/
http://www.star.gr/Pages/Ellada.aspx?art=322784&artTitle=anasta_o_theos_krinon_tin_gin__oi_ymnoi_kai_ta_ethima_tou_megalou_savvatou
http://www.ethnos.gr/koinonia/arthro/pros_mataiosi_o_rouketopolemos_sto_brontado_tis_xiou-64368031/
kontranews.gr
http://www.pentapostagma.gr/2016/04/%cf%84%ce%b9-%cf%83%cf%85%ce%bc%ce%b2%ce%bf%ce%bb%ce%af%ce%b6%ce%b5%ce%b9-%ce%b7-%ce%bc%ce%b1%ce%b3%ce%b5%ce%b9%cf%81%ce%af%cf%84%cf%83%ce%b1-%cf%80%ce%bf%cf%85-%cf%84%cf%81%cf%8e%ce%bc%ce%b5-%cf%84.html#ixzz47LRHgYXl
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου